ตอนที่ 5 เพลงโหมโรงสะบัดสะบิ้ง เถา และเพลงพันธุ์ฝรั่ง เถา
บรรเลงโดย : วงปี่พาทย์ไม้แข็งคณะสมภพ ขำประเสริฐ
ผู้ขับร้อง : มณีรัตน์ จันทนะผะลิน
รายละเอียด :
เพลงโหมโรงสะบัดสะบิ้ง เถา ของเดิมเป็นเพลงในอัตราจังหวะสองชั้น จางวางทั่วพาทยโกศล สำนักดนตรีไทยวัดกัลยา ฝั่งธนบุรี เป็นผู้ประดิษฐ์ขึ้น ท่านได้ทำเพลงสะบัดสะบิ้งขึ้นเป็นเพลงเถา สำเร็จประมาณปลายรัชกาลที่ 6 เพลงนี้วงดนตรีหลายวงมักจะเล่นไม่ได้ เนื่องจากกล่าวกันว่าท่านเจ้าของเพลงนั้นมักจะหวงไว้ แต่มาทีหลังมีการแพร่หลายมากขึ้น
เพลงพันธุ์ฝรั่ง เถา เป็นเพลงเก่า ไม่ทราบผู้แต่ง เพลงนี้ขึ้นต้นบรรเลงด้วยอัตราสองชั้นต่อด้วยชั้นเดียวแล้วจบลงด้วยอัตราครึ่งชั้น จึงนับว่าเป็นเพลงเถาที่มีลักษณะแตกต่างจากเพลงเถาอื่นในกระบวนเพลงเถาด้วยกัน คุณครูสมภพ ขำประเสริฐ อธิบายว่าเพลงนี้ผู้แต่งได้พยายามซ่อนเงื่อนงำไว้เพื่อไม่ให้รู้ว่ามาจากเพลงสองชั้นของเดิมเพลงใด ปี พ.ศ. 2503 คุณครูสมภพ ขำประเสริฐ ได้ทำทางเปลี่ยนในเที่ยวกลับสำหรับการบรรเลงในทุกอัตรา โดยสอดแทรกลูกเสียงฝรั่งไว้ เรียกว่า เพลงพันธุ์ฝรั่ง ทางฝรั่ง บทร้องที่จะใช้ขับร้องในครั้งนี้ เป็นเนื้อร้องซึ่งร้อยโทชิต สุนทรโชติ เป็นผู้ประพันธ์ขึ้น
หัวเรื่อง : รายการสังคีตภิรมย์ ตอนที่ 5
บรรยายโดย : พูนพิศ อมาตยกุล
ความยาว : 27.44 นาที
สถานที่จัดเก็บ : เว็บไซต์ห้องสมุดดนตรีสมเด็จพระเทพรัตน์
URL : https://sirindhornmusiclibrary.li.mahidol.ac.th/thai_music/sangkeetpirom5/
