ตอนที่ 4 เพลงโหมโรงไอยเรศ สามชั้น เพลงจระเข้หางยาว สามชั้น และเพลงสี่บท สามชั้น

บรรเลงโดย : วงปี่พาทย์ไม้แข็งในการควบคุมของ กมล ปลื้มปรีชา

ผู้ขับร้อง :

เพลงจระเข้หางยาว สามชั้น – พูนพิศ อมาตยกุล

เพลงสี่บท สามชั้น – กัญญา โรหิตาจล

รายละเอียด :

เพลงโหมโรงไอยเรศ สามชั้น เป็นเพลงโหมโรงที่นิยมบรรเลงตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 3 ไม่ทราบนามผู้แต่ง เป็นเพลงที่คิดขึ้นจากเพลงในเรื่องเพลงฉิ่งแบบหนึ่ง

เพลงจระเข้หางยาว สามชั้น เดิมเป็นเพลงในอัตราสองชั้น ชื่อว่าเพลง “สามเส้า” ไม่ทราบผู้ใดเป็นผู้ขยายทำนองเป็นสามชั้นและเปลี่ยนชื่อเป็น “จระเข้หางยาว” คำร้องเป็นบทพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 5) เมื่อครั้งเสด็จประพาส ณ เมืองเนเปิลส์ ประเทศอิตาลี เมื่อวันที่ 25 เมษายน พ.ศ. 2450 เป็นการบรรยายถึงพิพิธภัณฑ์ปลา (Aquarium)

เพลงสี่บท เดิมทำนองสองชั้นเป็นเพลงที่มาแต่ครั้งกรุงศรีอยุธยา ชื่อว่า “อังคารสี่บท” ใช้เล่นกับวงมโหรี ต่อมาพระประดิษฐไพเราะ (ครูมีแขก) ได้ขยายทำนองขึ้นเป็นอัตราสามชั้น คำร้องเป็นบทพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 5) ซึ่งพระราชนิพนธ์ต่อจากเพลงจระเข้หางยาวข้างต้น

หัวเรื่อง : รายการสังคีตภิรมย์ ตอนที่ 4

บรรยายโดย : พูนพิศ อมาตยกุล

ความยาว : 28.55 นาที

สถานที่จัดเก็บ : เว็บไซต์ห้องสมุดดนตรีสมเด็จพระเทพรัตน์

URL : https://sirindhornmusiclibrary.li.mahidol.ac.th/thai_music/sangkeetpirom4/