ตอนที่ 21 เพลงทยอยเขมร สามชั้น และเพลงลมพัดชายเขา สามชั้น
วงเครื่องสายปี่ชวา คณะบุญช่วย โสวัตร
ควบคุมวงโดย เฉลิม บัวทั่ง
เพลงทยอยเขมร สามชั้น
ขับร้องโดย อัมพร แดงวิจิตร
เพลงทยอยเขมร อัตราสองชั้น เป็นเพลงไทยที่มีมาแต่โบราณ บรรเลงรวมอยู่ในเพลงเรื่องทยอย บางโอกาสก็แยกออกมาใช้เป็นเพลงร้องประกอบการแสดงโขนละคอน เมื่อสมัยรัชกาลที่ 4 ครูแตง (ปี่) ได้ขยายทำนองขึ้นเป็นสามชั้น แต่งเป็น 2 เที่ยว โดยเปลี่ยนทำนองไม่ให้ซ้ำกัน ซึ่งได้รับความนิยมอย่างกว้างขวาง ต่อมา พระประดิษฐ์ไพเราะ (มี ดุริยางกูร หรือครูมีแขก) คงพิจารณาเห็นว่าเพลงทยอยเขมร สามชั้น ของครูแตง เป็นเพลงไพเราะน่าฟังเพลงหนึ่งที่ควรสนับสนุน หากแต่เที่ยวหลังยังใกล้เคียงกับทำนองแรกมากไปหน่อย จึงแต่งเพลงทยอยเขมรสามชั้นเพิ่มขึ้นอีก 1 เที่ยวสำหรับบรรเลงเป็นเที่ยวกลับ และเพิ่มเติมเที่ยวแรกของครูแตงขึ้นอีกเล็กน้อยตรงลูกล้อที่ 2 การบรรเลงตามแบบนี้ก็ได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายในวงการดนตรีอีกแบบหนึ่ง การขับร้องนั้นใช้คำร้องจากเรื่องอิเหนา พระราชนิพนธ์ในรัชกาลที่ 2
เพลงลมพัดชายเขา สามชั้น
ขับร้องโดย อุไร สินแก้ว
เพลงลมพัดชายเขา ทั้งทำนองสามชั้นและสองชั้นเป็นเพลงเก่า ไม่ทราบว่าท่านผู้ใดแต่ง คำร้องตัดตอนมาจากเรื่องอิเหนา พระราชนิพนธ์ในรัชกาลที่ 2
รายนามผู้บรรเลง
ปี่ชวา บุญช่วย โสวัตร
ซอด้วง เบ็ญจรงค์ ธนโกเศศ
จะเข้ ปกรณ์ รอดช้างเผื่อน
ขลุ่ยหลิบ ปี๊บ คงลายทอง
ซออู้ คงศักดิ์ คำศิริ
กลองแขก สมาน น้อยนิตย์ และฐิระพล น้อยนิตย์
หัวเรื่อง : รายการสังคีตภิรมย์ ตอนที่ 21
บรรยายโดย : พูนพิศ อมาตยกุล
ความยาว : 29.47 นาที
สถานที่จัดเก็บ : เว็บไซต์ห้องสมุดดนตรีสมเด็จพระเทพรัตน์
URL : https://sirindhornmusiclibrary.li.mahidol.ac.th/thai_music/sangkeetpirom21/
