ตอนที่ 65 ประวัติและผลงานเรือโทมานิต เสนะวีณิน

ตอนที่ 65 ประวัติและผลงานเรือโทมานิต เสนะวีณิน

 

ตอนที่ 65 ประวัติและผลงานเรือโทมานิต เสนะวีณิน
ชื่อเพลง : เพลงตะวันยอแสง
ผู้ขับร้อง : จำรัส สุวคนธ์
ประพันธ์คำร้อง : สง่า กาญจนาคพันธุ์
ผู้ประพันธ์ทำนอง : เรือโทมานิต เสนะวีณิน
ชื่อเพลง : เพลงบวงสรวง
ผู้ขับร้อง : มานี สุมนนัฎ
ผู้ประพันธ์ทำนอง : เรือโทมานิต เสนะวีณิน
ชื่อเพลง : เพลงแม่ม่ายรำพึง
ผู้ขับร้อง : มานี สุมนนัฎ
ผู้ประพันธ์ทำนอง : เรือโทมานิต เสนะวีณิน
ชื่อเพลง : เพลงมอญกล่อมวัง
ผู้ประพันธ์ทำนอง : เรือโทมานิต เสนะวีณิน
ชื่อเพลง : เพลงเมื่อเดือนคล้อย
ผู้ขับร้อง : เรือโทมานิตย์ เสนะวีณิน
ผู้ประพันธ์ทำนอง : เรือโทมานิต เสนะวีณิน
ชื่อเพลง : เพลงลาทีกล้วยไม้
ผู้ขับร้อง : องุ่น และ มานี
ผู้ประพันธ์ทำนอง : เรือโทมานิต เสนะวีณิน
ความยาว : 29.28 นาที
รายละเอียด : เป็นบุคคลใน 5 คนแรก ในประวัติการประพันธ์เพลงไทยสากล คนแรกคือ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต คนที่ 2 แม่บุญนาค 3. จวงจันทร์ จันคณา หรือ พรานบูรณ์ 4. เรื่อโทมานิต เสนะวีณิน 5. นารถ ถาวรบุตร
เรือโทมานิต เสนะวีณิน เกิดเมื่อปี พ.ศ. 2440 ในสมัยรัชกาลที่ 5 เป็นบุตรคนสุดท้องในจำนวน 7 คน บิดาชื่อ เผียว ซึ่งมีเชื่อสายเวียดนามและเป็นนักดนตรี สามารถดีดออร์แกนและสีไวโอลิน และเป็นนักดีดออร์แกนประจำโบสถ์ มารดาชื่อ วงศ์ พี่น้องเรือโทมานิต เรียนดนตรีจากบิดา และครูฝรั่ง จนอ่านโน๊ตดนตรีสากลได้อย่างชำนาญตั้งแต่อายุยังน้อย เดิมทีเรือโทมานิต เสนะวีณิน รับราชการเป็นทหารมหาดเล็กรักษาพระองค์ ในรัชกาลที่ 6 ในตำแหน่งผู้ช่วยครูสอนเครื่องสายฝรั่ง ในวงเครื่องสายฝรั่งหลวง ซึ่งมีพระเจนดุริยางค์ (ปิติ วาทยะกร) เป็นครูใหญ่ รับราชการเป็นทหารรักษาวัง มียศสิบโท ในปี พ.ศ. 2460 และได้ขอพระราชทานนามสกุลจากพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว นามสกุลพระราชทาน คือ “เสนะวีณิน” (สะกดตามคำบรรยายของ ศ.เกียรติคุณนายแพทย์พูนพิศ อมาตยกุล) ซึ่งมาจากคำว่า เสนา = ทหาร และ วิน = พิณ ซึ่งมีข้อความว่า ขอให้นามสกุล “เสนะวีณิน” จงเจริญรุ่งเรืองอยู่ในกรุงสยามชั่วกัลปวสาน” พระราชทานเมื่อวันที่ 29 สิงหาคม พ.ศ. 2460 เรือโทมานิต เสนะวีณิน รับราชการทหารเรืออยู่ในกองดิริยางค์ทหารเรือ ทำหน้าที่สีไวโอลิน ต่อมา สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอเจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต ทรงมอบหมายงานต่างๆ ให้ โดยให้เป็นครูสอนและพัฒนาด้านดนตรีของกองทัพเรือ พลเรือเอก สมเด็จพระอนุชาธิราช เจ้าฟ้าอัษฎางค์เดชาวุธ กรมหลวงนครราชสีมา ทรงโปรดปรานฝีมือดนตรีในเรือโทมานิต เป็นอย่างยิ่ง นอกจากนั้นแล้วเรือโทมานิต ยังมีความรู้เรื่องดนตรีไทยเป็นอย่างดี ดังนั้นเพลงที่แต่งระยะต้นๆ จึงมีลีลาไปในทางสำเนียงมอญ
“เพลงตะวันยอแสง”  จากภาพยนตร์เรื่องเลือดชาวนา ขับร้องโดยจำรัส สุวคนธ์ ประพันธ์คำร้องโดย สง่า กาญจนาคพันธุ์ ผู้ประพันธ์ทำนอง เรือโทมานิตย์ เสนะวีณิน
หลังเปลี่ยนแปลงการปกครอง เรือโทมานิต เสนะวีณิน ได้ลาออกจากราชการ และประกอบอาชีพทำสวนอยู่ชานเมืองกรุงเทพ ต่อมาได้รับการชักชวนให้ร่วมงานกับบริษัทภาพยนตร์เสียงศรีกรุง เมื่อปี พ.ศ. 2476 โดยคุณมานิต วสุวัต โดยทำหน้าที่เป็นผู้ประพันธ์เพลง และมีขุนวิจิตรมาตรา (สง่า กาญจนาคพันธุ์) เป็นผู้ประพันธ์คำร้อง มีครูผู้ช่วยคือ จำรัส รวยนิรันดร์
“เพลงบวงสรวง” ในภาพยนตร์เรื่องเมืองแม่ม่าย ขับร้องโดย มานี สุมนนัฎ ประพันธ์ทำนองโดย เรือโทมานิต เสนะวีณิน
“เพลงแม่ม่ายรำพึง” ในภาพยนตร์เรื่องเมืองแม่ม่าย ขับร้องโดย มานี สุมนนัฎ ประพันธ์ทำนองโดย เรือโทมานิต เสนะวีณิน
เรือโทมานิต เสนะวีณิน ได้ตั้งวงดนตรีแจ๊สผู้หญิงล้วนเป็นครั้งแรก ที่ซอยมิตรคามหรือบ้านญวน สามเสน ถือเป็นวงดนตรีแจ๊สผู้หญิงวงแรกในทวีปเอเชีย
“เพลงมอญกล่อมวัง” ในภาพยนตร์เรื่องพญาน้อยชมตลาด พ.ศ. 2478 ประพันธ์ทำนองโดย เรือโทมานิต เสนะวีณิน
“เพลงเมื่อเดือนคล้อย” ขับร้องโดย เรือโทมานิต เสนะวีณิน ประพันธ์ทำนองโดย เรือโทมานิต เสนะวีณิน
“เพลงลาทีกล้วยไม้” ขับร้องโดยองุ่น และมานี ประพันธ์ทำนองโดยเรือโทมานิต เสนะวีณิน จากภาพยนตร์เรื่องปู่โสมเฝ้าทรัพย์ พ.ศ. 2476 เป็นเพลงแรกในจังหวะแรมบ้า เป็นเพลงไทยสากลเพลงแรกในจังหวะแรดมของเมืองไทยและที่นิยมอย่างมากของคนกรุงเทพฯ ในสมัยนั้น
หัวเรื่อง : เพลงไทยสากลจากอดีต ตอนที่ 65
หัวเรื่อง : เพลงไทยสากลระยะแรกเริ่ม
หัวเรื่อง : รายการเพลงไทยสากลจากอดีต ตอนที่ 65
ผู้จัดรายการ : พูนพิศ อมาตยกุล
สถานที่จัดเก็บ : https://sirindhornmusiclibrary.li.mahidol.ac.th/thai_contemporary_mu/plengthaisakol-65/