เลื่อน (สุนทรวาทิน) ผลาสินธุ์
(พ.ศ. ๒๔๕๒-๒๕๕๐)
ครูเลื่อน สุนทรวาทิน เป็นบุตรีคนที่ ๒ ของพระยาเสนาะดุริยางค์ (แช่ม สุนทรวาทิน) และคุณหญิงเสนาะดุริยางค์ (เรือน) เกิดเมื่อวันที่ ๑๓ เมษายน พ.ศ. ๒๔๕๒ เรียนจบวิชาสามัญระดับมัธยมศึกษาจากโรงเรียนศึกษานารี เรียนวิชาดนตรีจาก พระยาเสนาะดุริยางค์ ผู้เป็นบิดา จึงนอกจากจะขับร้องได้ไพเราะสมเป็นบุตรของเอตทัคคะในดุริยางคศิลป์แล้ว ยังมีความสามารถในการบรรเลงเครื่องสาย โดยเฉพาะซออู้และขลุ่ยได้ดีเป็นพิเศษ อาจารย์เจริญใจ สุนทรวาทิน เล่าว่า นายเทวาประสิทธิ์ พาทยโกศล บุตรชายฝีมือเยี่ยมของจางวางทั่ว พาทยโกศล ครูปี่พาทย์วงวังบางขุนพรหม ชอบการขับร้องเพลงขอมทรงเครื่องของครูเลื่อนยิ่งนัก เมื่อครั้งมีการอัดแผ่นเสียงของราชบัณฑิตยสภาในปี พ.ศ. ๒๔๗๔ ท่านก็เป็นผู้หนึ่งที่ได้รับการคัดเลือกให้ทำหน้าที่ร้องส่งด้วย
หน้าที่การงานของท่านนั้นเริ่มด้วยการเข้าถวายตัวเป็นมโหรีหลวงในพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว จนสิ้นรัชกาลจึงได้ลาออก มาสอนการขับร้องและดนตรีอยู่ที่โรงเรียนเฉลิมสาสน์ศึกษาอันเป็นโรงเรียนที่มีชื่อเสียงในด้านการละครและดนตรีเป็นอย่างยิ่งสมัยหนึ่ง หลังจากนั้นจึงกลับเข้ารับราชการอีกครั้งหนึ่ง เป็นครูสอนขับร้องและดนตรีอยู่ที่โรงเรียนศรีอินทราทิตย์ จังหวัดสุโขทัย นานถึง ๑๖ ปี จึงโอนมาสังกัดโรงเรียนหร่ำวิทยานุกูล จังหวัดปราจีนบุรี จนเกษียณอายุราชการ
ด้านชีวิตครอบครัว ครูเลื่อนสมรสกับ นายมิ่ง ผลาสินธุ์ มีบุตรชายทั้งสิ้น ๕ คน คือ
๑. ศุภชัย ผลาสินธุ์
๒. มาลา ผลาสินธุ์
๓. ไมตรี ผลาสินธุ์
๔. มนตรี ผลาสินธุ์
๕. วันชัย ผลาสินธุ์
ครูเลื่อน สุนทรวาทิน ได้ถึงแก่กรรมเมื่อวันที่ ๑๒ มกราคม พ.ศ. ๒๕๕๐ สิริรวมอายุได้ ๙๗ ปี ๙ เดือน
พิชิต ชัยเสรี
(เรียบเรียงจาก คำบอกเล่าของ อาจารย์เจริญใจ สุนทรวาทิน)
ที่มา : นามานุกรมศิลปินเพลงไทย ในรอบ ๒๐๐ ปี แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ โดยพูนพิศ อมาตยกุล, หัวหน้าโครงการ ; ผู้ร่วมโครงการ, พิชิต ชัยเสรี …[และคนอื่น ๆ]. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, ๒๕๒๖.
