ตอนที่ 48 ประวัติและผลงานเพลงสมัยแรกเริ่มของครูเอื้อ สุนทรสนาน (สุนทราภรณ์) ตอนที่ 48 ประวัติและผลงานเพลงสมัยแรกเริ่มของครูเอื้อ สุนทรสนาน (สุนทราภรณ์) ชื่อเพลง : เพลงนาฏนารี ผู้ขับร้อง : เอื้อ สุนทรสนาน และวาสนา ทองศรี ผู้ประพันธ์ทำนอง : นารถ ถาวรบุตร ชื่อเพลง : เพลงในฝัน ผู้ขับร้อง : เอื้อ สุนทรสนาน ผู้ประพันธ์คำร้อง : หม่อมหลวงพวงร้อย อภัยวงศ์ ชื่อเพลง : เพลงน่าเพลินใจ ผู้ขับร้อง : เอื้อ สุนทรสนาน ชื่อเพลง : เพลงวาสนากระต่าย ผู้ขับร้อง : เอื้อ สุนทรสนาน ชื่อเพลง : เพลงแสงเทียน ผู้ขับร้อง : เอื้อ สุนทรสนาน ผู้ประพันธ์คำร้อง : พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่ภูมิพลอดุลยเดช ความยาว : 30.44 นาที รายละเอียด : ครูเอื้อ เป็นชาวสมุทรสงคราม เกิดที่ตำบลโรงหวี อำเภออัมพวา เมื่อวันที่ 21 ม.ค. 2453 บิดาชื่อ นายดี มารดาชื่อ นางแส สุนทรสนาน เป็นบุตรคนสุดท้องในจำนวน 3 คน บิดามารดาเป็นชาวสวน บิดามีความสามารถพิเศษในการแกะหนังใหญ่ เรียนหนังสือที่สมุทรสงครามจนอ่านออกเขียนได้แล้ว ในปี พ.ศ. 2460 อายุประมาณ 7 ขวบ บิดาได้พาเข้ามาอยู่กรุงเทพฯ โดยอาศัยอยู่กับ หมื่นไพเราะพจมาน สุนทรสนาน พี่ชายคนโต ซึ่งรับราชการอยู่ในกรมมหรสพ ในสมัยรัชกาลที่ 6 และเรียนต่อที่ ร.ร.วัดระฆังโฆสิตารามจนจบชั้นประถม ขณะนั้นพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงตั้ง ร.ร.พรานหลวง ขึ้นที่สวนมิสกวัน เพื่อสอนดนตรีทุกประเภท ภายใต้การดูแลของพระยาวารศิริ ครูเอื้อ จึงย้ายมาเรียนที่นี่ โดย ครูเอื้อ ถนัดดนตรีสากลจึงได้เล่าเรียนโดยตรงกับ ครูโฉลก เนตรสุต ในปี พ.ศ. 2465 ได้เข้ารับราชการเป็นพันเด็กชา สีไวโอลินได้เก่งมากจนพระเจนดุริยางค์ (ปิติ วาทยากร) ซึ่งเป็นครูใหญ่ ชื่นชมยินดีเป็นอย่างมาก จนถึงสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 7) ก็ได้ยศเป็นพันเด็กชาโท ในปี พ.ศ. 2471 ด้วยการที่เล่นไวโอลินได้ดีเป็นเพิเศษนี่เอง ครูนารถ ถาวรบุตร จึงได้ชักชวนให้ไปเล่นไวโอลินตามบาร์ และเบียร์ฮอล์ต่างๆ ในเวลาค่ำ ทำให้มีโอกาสได้เข้าไปร่วมงานทางด้านดนตรีเกี่ยวกับละครร้องต่างๆ เช่น คณะแม่เลื่อน คณะแม่ชะม้อย และแม้กระทั่งการสร้างภาพยนตร์ในยุคแรกเริ่ม คือ ภาพยนตร์ของพระเจ้าวรวงศ์เธอพระองค์เจ้าภาณุพันธ์ยุคล “เพลงนาฏนารี” ขับร้องโดย เอื้อ สุนทรสนาน และวาสนา ทองศรี ประพันธ์ทำนองโดย นารถ ถาวรบุตร เป็นเพลงไทยสากลเพลงแรกที่ครูเอื้อ สุนทรสนาน ขับร้องคู่กับ วาสนา ทองศรี ตั้งแต่ครั้งยังเป็นนักเรียนอยู่ในวงเครื่องสายฝรั่งหลวง ในสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 7) เพลงที่สองที่ครูเอื้อ ขับร้อง เป็นเพลงประกอบภาพยนตร์เรื่องถ่านไฟเก่า ของพระเจ้าวรวงศ์เธอพระองค์เจ้าภาณุพันธ์ยุคล เมื่อปี พ.ศ. 2479 ประพันธ์คำร้องโดย หม่อมหลวงพวงร้อย อภัยวงศ์ ได้แก่ “เพลงบัวขาว” และ “เพลงในฝัน” ครูเอื้อ ร่วมในการบรรเลงเพลง และขับร้องเป็นลูกคู่เสียงสองในเพลงบัวขาว และขับร้องเดี่ยว เพลงในฝัน ครูเอื้อ เล่าให้อาจารย์พูนพิศ อมาตยกุล ฟังว่า เหตุที่ได้ร้องเพลงในฝันเพราะว่า คนอื่นร้องไม่เป็นที่ต้องพระทัยของพระเจ้าวรเธอพระองค์เจ้าภาณุพันธ์ยุคล จึงบอกให้ครูเอื้อร้อง เมื่อร้องถวายก็ถูกพระทัย จังได้รับสั่งให้ครูเอื้อเป็นผู้ขับร้อง “เพลงในฝัน” ขับร้องโดย เอื้อ สุนทรสนาน ประพันธ์คำร้องโดย หม่อมหลวงพวงร้อย อภัยวงศ์ ครูเอื้อ ได้ย้ายมาเป็นหัวหน้าวงดนตรี และตั้งวงดนตรีสากลของกรมโฆษณาการ เมื่อปี พ.ศ. 2482 และรับนักร้อง ได้แก่ มัณฑนา โมรากุล (จุรี โมรากุล) รุจี อุทัยการ ล้วน ควันธรรม ชวลี ช่วงวิทย์ วินัย จุลบุษปะ และ เพ็ญศรี พุ่มชูศรี เพลงแรกที่ครูเอื้อ สุนทรสนาน แต่งคือ “เพลงยอดตองต้องลม” ซึ่งเป็นเพลงไทยสากลรุ่นเก่าที่ยังคงมีทำนองไปในเพลงไทยเดิม “เพลงน่าเพลินใจ” ขับร้องโดย เอื้อ สุนทรสนาน “เพลงวาสนากระต่าย” ขับร้องโดย เอื้อ สุนทรสนาน เป็นเพลงลีลาในสำเนียงมอญ ในปี พ.ศ. 2489 ครูเอื้อ สุนทรสนาน เข้าเฝ้าพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ได้รับพระราชทานเพลงพระราชนิพนธ์ เพลงแสงเทียน เพลงใกล้รุ่ง เพลงยามเย็น และเพลงสายฝน 4 เพลงแรก ครูก็ได้บันทึกเสียงถวาย และได้บันทึกเพลงแสงเทียน ขับร้องเป็นคนแรกเมื่อปี พ.ศ. 2482 กับห้างแผ่นเสียงนำไทย ตราสุนัข “เพลงแสงเทียน” ขับร้องโดย เอื้อ สุนทรสนาน ประพันธ์คำร้องโดย พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่ภูมิพลอดุลยเดช หัวเรื่อง : เพลงไทยสากลจากอดีต ตอนที่ 48 หัวเรื่อง : เพลงไทยสากลระยะแรกเริ่ม หัวเรื่อง : รายการเพลงไทยสากลจากอดีต ตอนที่ 48 ผู้จัดรายการ : พูนพิศ อมาตยกุล สถานที่จัดเก็บ : https://sirindhornmusiclibrary.li.mahidol.ac.th/thai_contemporary_mu/plengthaisakol-48/
