พระบรมวงศ์เธอกรมหลวงบดินทรไพศาลโสภณ
(พ.ศ. ๒๓๖๙–๒๔๖๖)
กรมหลวงบดินทรไพศาลโสภณ ทรงเป็นพระราชโอรสองค์ที่ ๔๘ ของพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว และเจ้าจอมมารดาคล้าย ประสูติเมื่อวันที่ ๑๐ ธันวาคม พ.ศ. ๒๓๖๙ ตรงกับวันอาทิตย์ เดือนอ้าย ขึ้น ๑๑ ค่ำ ปีจอ
ทรงว่าราชการ กำกับกรมพระอาลักษณ์ ในรัชกาลที่ ๔ กำกับกรมอักษรพิมพการ และกำกับการศาล ในรัชกาลที่ ๕
ในด้านดนตรีไทยนั้น ทรงโปรดสีซอสามสายมาก และทรงสีได้ไพเราะมาก ศิษย์ที่ได้เคยต่อซอสามสายจากท่าน คือกรมหมื่นทิวากรวงษ์ประวัติผู้เป็นพระอนุชาและบุตรเขย
พระธิดาองค์หนึ่งของกรมหลวงบดินทร ฯ พระนามว่า ม.จ.ประสานศัพท์ ทรงตีระนาดทุ้มในวงบิดา ต่อมาได้เสกสมรสกับกรมหมื่นทิวากรวงษ์ประวัติ มีโอรสคือ ม.จ.พูนศรีเกษม เกษมศรี อดีตท่านอาจารย์ใหญ่โรงเรียนเขมะสิริอนุสรณ์ ซึ่งโปรดปรานดนตรีไทยอย่างที่สุด
กรมหลวงบดินทรไพศาลโสภณ สิ้นพระชนม์ เมื่อวันที่ ๕ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๔๖๖ พระชนมายุ ๗๗ พรรษา ทรงเป็นต้นราชสกุลวงศ์ “สิงหรา ณ อยุธยา“
จรวยพร สุเนตรวรกุล
(เรียบเรียงจาก ราชสกุล จักรีวงศ์ และราชสกุล สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช (ภาคต้น) ของ ธำรงศักดิ์ อายุวัฒนะ)
ที่มา : นามานุกรมศิลปินเพลงไทย ในรอบ ๒๐๐ ปี แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ โดยพูนพิศ อมาตยกุล, หัวหน้าโครงการ ; ผู้ร่วมโครงการ, พิชิต ชัยเสรี …[และคนอื่น ๆ]. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, ๒๕๒๖.
