ฉลวย จิยะจันทน์
(พ.ศ. ๒๔๕๙-๒๕๔๓)
นางฉลวย จิยะจันทน์ เกิดเมื่อวันที่ ๑๓ สิงหาคม พ.ศ.๒๔๕๙ ที่จังหวัดเพชรบูรณ์ เป็นบุตรีของหลวงประกรมกรณีและนางบุญมี รัตนจันทรา มีพี่น้องร่วมบิดามารดา ๘ คน แต่มีความสามารถทางดนตรีไทยเพียง ๓ คน คือ นางฉอ้อน โรจนวิภาค เล่นจะเข้ นางสาวเฉลย รัตนจันทรา เป่าขลุ่ย และนางฉลวยเองซึ่งเป็นคนสุดท้องเล่นซออู้
เริ่มการศึกษาขั้นมูลฐานที่โรงเรียนวังสวนดุสิต เมื่อเป็นเด็กอยู่ในวังจึงถูกบังคับให้เรียนดนตรีใน พ.ศ. ๒๔๖๖ เข้ารับราชการในกรมประชาสัมพันธ์ ในปี พ.ศ. ๒๔๙๗
สมรสกับร้อยโทยงยุทธ จิยะจันทน์ เมื่อ พ.ศ.๒๔๙๐ มีบุตรชาย ๑ คน มีความสามารถตีโทนรำมะนาได้
เริ่มถ่ายทอดวิชาดนตรีไทยให้แก่บุคคลอื่นเมื่ออายุได้ ๓๕ ปี โดยสอนที่สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้า (สถาปัตยกรรม) ลาดกระบัง, วิทยาลัยหอการค้า, มูลนิธิมุสลิม, โรงเรียนสตรีโชติเวช และโรงเรียนเทพศิรินทร์ มีลูกศิษย์ที่เห็นว่ามีฝีมือ ได้แก่ ภิรมย์ พันธุมจินดา และศิริพันธุ์ ทินกร ณ อยุธยา ถนัดสอนประเภทเครื่องสาย
ออกแสดงดนตรีครั้งแรกเมื่ออายุ ๑๕ ปี ที่ศาลาเฉลิมกรุง และแสดงฝีมือเดี่ยวครั้งแรกเมื่ออายุ ๑๗ ปี เคยบันทึกเสียงกับวงดนตรีวัชรบรรเลง และวงดนตรีของศาสตราจารย์ ดร.อุทิศ นาคสวัสดิ์
ผลงานทางดนตรีไทยที่ภูมิใจมาก คือ เคยชนะเลิศการประกวดดนตรีเมื่อ พ.ศ.๒๕๐๖ ในนามของวงปิติชัย ซึ่งเป็นวงของตัวเอง
ครูฉลวย จิยะจันทน์ ถึงแก่กรรมเมื่อวันที่ ๑๓ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๔๓ สิริรวมอายุได้ ๘๔ ปี
พูนพิศ อมาตยกุล
(เรียบเรียงจาก การสัมภาษณ์เมื่อเดือนเมษายน ๒๕๒๕)
ที่มา : นามานุกรมศิลปินเพลงไทย ในรอบ ๒๐๐ ปี แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ โดยพูนพิศ อมาตยกุล, หัวหน้าโครงการ ; ผู้ร่วมโครงการ, พิชิต ชัยเสรี …[และคนอื่น ๆ]. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, ๒๕๒๖.
