สำรวย แก้วสว่าง
(พ.ศ. ๒๔๖๔-ไม่ทราบปีที่ถึงแก่กรรม)
นายสำรวย แก้วสว่าง เป็นชาวจังหวัดอ่างทองโดยกำเนิด เกิดเมื่อวันอาทิตย์เดือนยี่ ปีระกา พ.ศ. ๒๔๖๔ เป็นบุตรของนายพร้อม และนางสัมฤทธิ์ แก้วสว่าง มีพี่น้องร่วมบิดามารดาเดียวกันอีก ๒ คน คือ พวา แก้วสว่าง เป็นหญิง และสำเร็จ แก้วสว่าง เป็นชาย เป็นนักร้องและนักดนตรีไทยทั้ง ๒ คน
สมรสกับนางประยูร แก้วสว่าง (เรืองศรี) มีบุตรธิดาด้วยกัน ๖ คน ทุกคนต่างสืบเชื้อสายศิลปินจากบิดาทั้งสิ้น
นายสำรวย แก้วสว่าง รับราชการอยู่ในโรงเรียนนาฏศิลป จังหวัดอ่างทอง จนถึง พ.ศ. ๒๕๒๕ นี้
การศึกษาครั้งแรก เริ่มที่โรงเรียนประชาบาลวัดโพธิ์ราษฎร์ จนกระทั่งจบชั้นประถมศึกษาปีที่ ๖ พ.ศ. ๒๔๘๕ อุปสมบท ณ วัดโพธิ์ราษฎร์ เป็นเวลา ๑ พรรษา
บรรพบุรุษเป็นดนตรี จึงได้เริ่มเรียนดนตรีเมื่อ พ.ศ. ๒๔๖๔ เพลงแรกที่เรียน คือ เพลงสาธุการ ครูที่เรียนด้วยตาม ลำดับเวลา ดังต่อไปนี้ คือ
๑. ครูพร้อม แก้วสว่าง (บิดา) สอนฆ้องวงใหญ่
๒. ครูฟอง กรรสมบัติ สอนระนาดเอก
๓. ครูฟุ้ง กรรสมบัติ สอนระนาดเอก
๔. ครูพริ้ง ดนตรีรส สอนฆ้องวงใหญ่ ระนาดเอก ระนาดทุ้ม
๕. ครูหลวงชาญเชิงระนาด สอนฆ้อง ระนาดเอก ระนาดทุ้ม
๖. ครูสอน วงฆ้อง สอนระนาดเอก
๗. ครูหลวงประดิษฐไพเราะ สอนระนาดเอก
เครื่องดนตรีที่ถนัดมาก คือ ระนาดเอกและสามารถบรรเลงเดี่ยวได้ทั้งระนาดเอก ระนาดทุ้ม และฆ้องวงใหญ่
มีความสามารถบรรเลงเพลงเดี่ยวได้มาก เช่น เพลงเชิดนอก แขกมอญ ต่อยรูป ฯลฯ และเคยทำหน้าที่บรรเลงฆ้องวงใหญ่ ประกอบการแสดงโขนและละคร เรียนเพลงหน้าพาทย์จนถึงเพลงระดับสูง คือเพลงองค์พระพิราพ
ได้รับมอบให้ทำพิธีไหว้ครู จากครูหลวงประดิษฐไพเราะ
เริ่มถ่ายทอดวิชาดนตรีไทยให้แก่บุคคลอื่น เมื่ออายุ ๒๑ ปี เดิมสอนอยู่ที่บ้านตำบลบางเจ้าฉ่า และมาสอนที่วิทยาลัยนาฎศิลปอ่างทอง เมื่อ พ.ศ. ๒๕๒๑
ออกแสดงครั้งแรกเมื่ออายุ ๑๐ ปี และแสดงฝีมือเดี่ยวครั้งแรกเมื่ออายุ ๑๘ ปี ออกอากาศวิทยุศาลาแดง
เคยเผยแพร่ดนตรีไทยโดยการบรรเลงเพื่อสาธิตเพลงไทยตามวิทยาลัยต่าง ๆ
ผลงานทางดนตรีไทยที่ภูมิใจและรางวัลที่เคยได้รับ ได้แก่ การแต่งเพลงไทยเข้าร่วมประกวดชิงรางวัล “พิณทอง” จากธนาคารกสิกรไทยและได้รับโล่เกียรติยศ รางวัลชมเชยอันดับที่ ๑ ที่โรงละครแห่งชาติ เมื่อวันที่ ๒๗ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๒๕
พูนพิศ อมาตยกุล
(เรียบเรียงจาก คำบอกเล่าของ นายสำรวย แก้วสว่าง)
ที่มา : นามานุกรมศิลปินเพลงไทย ในรอบ ๒๐๐ ปี แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ โดยพูนพิศ อมาตยกุล, หัวหน้าโครงการ ; ผู้ร่วมโครงการ, พิชิต ชัยเสรี …[และคนอื่น ๆ]. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, ๒๕๒๖.